Een kind is geen tolk Alle items

26 aug 2021

Een kind is geen tolk

Beste collega zorgverlener,

Pas toen mijn patiënte van zestien verzuchtte dat ze al jarenlang met haar ouders meeging naar de dokter, pas toen realiseerde ik me dat ze niet ziek was maar psychisch overbelast. Haar buikklachten waren uitgebreid onderzocht, maar er was geen verklaring voor gevonden. Ze schaamde zich dat ze over haar tolkenrol klaagde. Want ze kon toch niet weigeren, ook al zat ze liever op school? Ze was vaak bang dat ze de dokter niet goed begreep, en die moeilijke woorden ook niet kende in haar moedertaal. Maar ja, wie zorgde er anders voor haar ouders? Ook wist ze zich geen raad met al die intieme dingen die ze steeds te horen kreeg. Vanaf haar achtste jaar.

 

Beste zorgverlener, wij hebben gewoon recht op een echte tolk …
Gelukkig heeft de minister van VWS in februari 2021 zwart op wit gezet dat wij professionele tolken móéten inschakelen als dit ‘noodzakelijk is om goede zorg te kunnen verlenen’. Onze wettelijke plicht om goede zorg te verlenen is begin vorig jaar zelfs aangescherpt met de expliciete verplichting met onze patiënten te overleggen en ze uit te nodigen vragen te stellen. Bij een taalbarrière is een tolk dus vaak onontbeerlijk. Want een tolk heeft een vakbekwaamheid die van geen enkele welwillende kennis of verwante verwacht kan worden, laat staan van een kind.

 

… dus als er weer zo’n lief kind voor onze neus staat …
Trots dat hij zijn ouders kan helpen, stapte er laatst zo’n jochie stoer mijn spreekkamer in. Omdat ik weet dat een kind die vakbekwaamheid niet heeft, dat een kind op school hoort te zitten en dat zo’n tolkenrol desastreus kan uitpakken, wilde ik hem wegsturen, maar wel vriendelijk. Ik zei dat het fijn was dat hij wilde helpen. Maar dat hij gerust in de wachtkamer een boekje of een spelletje kon pakken omdat ik altijd de tolkentelefoon gebruik. Die zichtbare opluchting! Hoe trots ook, een last viel duidelijk van zijn schouders.

 

… laten we dat kind dan vriendelijk wegsturen.
Dat is het appèl dat wij op u doen, samen met AJN Jeugdartsen Nederland, de wetenschappelijke vereniging van én voor jeugdartsen. En ik doe dit appèl op u ook als moeder van vier kinderen. Ik moet er niet aan denken dat een van mijn kinderen ooit voor mij had moeten vertalen bij de verloskundige. Want een kind is geen tolk. Een kind kan en mag die verantwoordelijkheid niet dragen. En dat kind, dat hoort op school!

 

Groet,

Petra de Jong, jeugdarts en bestuurslid van de Johannes Wier Stichting

 

 

 

 

 

Meer over deze campagne vindt u hier